کتتر ورید مرکزی سی وی سی

کتتر ورید مرکزی (Central Venous Catheter) یا CVC یک لوله بلند و نازک است که در یک ورید بزرگ در نزدیکی قلب قرار می‌گیرد. این وسیله برای دسترسی طولانی‌مدت به سیستم وریدی بدن برای تجویز داروها، مایعات، تغذیه وریدی یا خون‌گیری مکرر استفاده می‌شود. 

کاربردهای CVC:

1. تجویز داروها: به ویژه داروهایی که نیاز به تزریق مداوم یا تزریق با سرعت بالا دارند، مانند داروهای شیمی‌درمانی.

2. تغذیه وریدی: برای بیمارانی که نمی‌توانند از طریق دستگاه گوارش تغذیه کنند.

3. پایش فشار ورید مرکزی: که می‌تواند اطلاعات مهمی درباره وضعیت قلب و عروق فراهم کند.

4. دیالیز: در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه.

5. تجویز مایعات و الکترولیت‌ها: برای تنظیم مایعات بدن و اصلاح الکترولیت‌ها.

انواع CVC:

1. کتترهای تونلی: این نوع کتترها از طریق پوست و زیر بافت‌های زیرین به یک ورید مرکزی (معمولاً ورید ژوگولار یا ورید ساب‌کلاوین) وارد می‌شوند. بخش کوچکی از کتتر در زیر پوست قرار دارد که خطر عفونت را کاهش می‌دهد.

2. کتترهای غیرتونلی: این کتترها به صورت مستقیم به یک ورید مرکزی وارد می‌شوند و معمولاً برای استفاده کوتاه‌مدت مناسب هستند.

3. پورت‌ها: دستگاه‌های کوچک و مدور که در زیر پوست قرار می‌گیرند و برای دسترسی به ورید مرکزی استفاده می‌شوند.

مراحل قرار دادن CVC:

1. آماده‌سازی: بیمار به طور معمول تحت بی‌حسی موضعی یا عمومی قرار می‌گیرد. ناحیه مورد نظر استریل می‌شود.

2. ورود کتتر: جراح یا پزشک کتتر را از طریق پوست وارد ورید مرکزی می‌کند. این فرآیند تحت هدایت تصویربرداری (مانند اولتراسوند یا فلوروسکوپی) انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که کتتر به درستی در ورید قرار گرفته است.

3. تثبیت کتتر: کتتر به پوست بیمار بخیه زده می‌شود یا با چسب مخصوص ثابت می‌شود.

4. کنترل نهایی: پس از قرار دادن کتتر، یک تصویر رادیولوژی یا فلوروسکوپی انجام می‌شود تا مطمئن شود که کتتر در محل صحیح قرار دارد.

مراقبت‌های پس از قرار دادن CVC:

1. تمیز نگه‌داشتن محل ورود: محل ورود کتتر باید به طور منظم تمیز شود تا از عفونت جلوگیری شود.

2. بررسی روزانه: بررسی روزانه محل ورود کتتر برای علائم عفونت مانند قرمزی، تورم یا ترشح.

3. تعویض پانسمان: پانسمان باید به طور منظم تعویض شود.

4. پیگیری پزشکی: بیمار باید به طور منظم توسط پزشک معاینه شود تا اطمینان حاصل شود که کتتر به درستی کار می‌کند و عفونت یا مشکلات دیگری وجود ندارد.

ریسک‌ها و عوارض احتمالی:

1. عفونت: یکی از مهم‌ترین خطرات قرار دادن CVC، عفونت است که می‌تواند به سرعت به جریان خون گسترش یابد.

2. خونریزی: احتمال خونریزی در محل ورود کتتر.

3. آسیب به ورید یا ساختارهای اطراف: در هنگام قرار دادن کتتر.

4. آریتمی: در صورتی که کتتر به طور نادرست در قلب قرار گیرد.

5. تشکیل لخته خون: احتمال تشکیل لخته خون در ورید.

قرار دادن و مراقبت از کتتر ورید مرکزی نیاز به تجربه و دانش تخصصی دارد و باید توسط تیم پزشکی مجرب انجام شود تا از بروز عوارض جلوگیری شود.