براکتهای ارتودنسی (Orthodontic Brackets) قطعات کوچکی هستند که به دندانها متصل میشوند و بخشی از سیستم ارتودنسی ثابت را تشکیل میدهند. این براکتها به عنوان نقاط اتصال برای سیمهای ارتودنسی عمل میکنند و به کمک این سیمها، نیروهای لازم برای حرکت دندانها به موقعیتهای مطلوب اعمال میشود.
ویژگیها و انواع براکتهای ارتودنسی عبارتند از:
1. مواد ساختاری:
- فلزی: براکتهای فلزی از جنس فولاد ضد زنگ ساخته شده و به دلیل مقاومت و کارایی بالا، بهطور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرند.
- سرامیکی: این براکتها همرنگ دندانها هستند و به دلیل زیبایی بیشتر، برای بزرگسالان و کسانی که به ظاهر خود اهمیت میدهند، مناسبترند.
- پلاستیکی: براکتهای پلاستیکی نیز شفاف و زیبا هستند، اما ممکن است نسبت به براکتهای فلزی و سرامیکی کمتر مقاوم باشند.
2. انواع براکتها بر اساس مکانیزم قفل شدن:
- براکتهای خود-قفلشونده (Self-ligating): این براکتها دارای یک مکانیزم قفل داخلی هستند که سیم ارتودنسی را بدون نیاز به الاستیکها (رابردها) در جای خود نگه میدارد.
- براکتهای معمولی (Conventional): این براکتها با استفاده از الاستیکها (رابردها) یا سیمهای نازک به سیم اصلی ارتودنسی متصل میشوند.
3. مزایا:
- حرکت دندانها: براکتها به دندانها نیرو وارد میکنند و باعث حرکت تدریجی آنها به موقعیت مناسب میشوند.
- تنوع مواد و ظاهر: افراد میتوانند براکتهایی با مواد و ظاهر مختلف انتخاب کنند که متناسب با نیازها و ترجیحاتشان باشد.
- دقت بالا: براکتها به متخصص ارتودنسی امکان کنترل دقیق بر روی حرکت دندانها را میدهند.
4. نکات مراقبتی:
- تمیز نگه داشتن دندانها: استفاده از مسواکهای مخصوص و نخ دندان برای تمیز نگه داشتن دندانها و براکتها ضروری است.
- پرهیز از غذاهای سخت و چسبناک: خوردن غذاهای سخت و چسبناک میتواند باعث آسیب به براکتها شود.
براکتهای ارتودنسی به همراه سیمها و سایر اجزا، یک سیستم مؤثر برای اصلاح ناهنجاریهای دندانی و فکی هستند و به بسیاری از افراد کمک میکنند تا به لبخندی زیباتر و دندانهایی مرتبتر دست یابند.